Lehen pausoan, txanpiñoiakondo garbituko ditugu, eta xafla finetan moztuko. Lapiko batean txorrotada bat oliba olio bota,eta beroa dagoenean txanpiñoiak botako ditugu. Lau bat minutuz ondo frijitzen utzi ondoren, esne gaina gehitu, gatz pitin bat bota eta beste hiru edo lau bat minutuz irakiten utzi. Ondoren, lortu dugun txanpiñoi krema hau sutatik kendu eta gorde.
Xerratan moztua dugun txerri azpizuna bi aldetatik gatzatu, eta piperbeltz hauts pixka bat bota. Zartagin bat sutan berotzen jarri, baina oliorik gabe plantxa moduan erabili behar baitugu. Ondo beroa dagoenean, olio tanta bat bota eta azpizun xerrak zartaginean ipini eta bi aldeetatik ondo gorritu. Ez jarri zartaginean aldiko xerra gehiegi, hobe da bi edo hiru txandatan frijitzea. Azpizun xerra guztiak frijitu ostean, zartagin bera erabiltzen jarraitu behar dugunez, zartagineko olio soberakina kenduko dugu.
Aurrez prestatu dugun txanpiñoi krema zartagin honetara botako dugu, eta bertan berotzean, segituan ikusiko dugu kolorez aldatuko dela. Hori da plater honen sekretuetako bat. Izan ere, kremak azpizunak utzi duen zaporea eta kolore guztia bereganatzen ditu.
Bukatzeko, eta sutatik kanpo, Idiazabal gazta zati birrindua gehituko diogu kremari. Ditugun azpizun xerrak plateretan banatu, eta gainetik bakoitzaren gustura botako dugu krema.
…
Kasu!
… txanpiñoi krema zartagin honetara botako dugu, eta bertan berotzean, segituan ikusiko dugu kolorez aldatuko dela. Hori da plater honen sekretuetako bat. Izan ere, kremak azpizunak utzi duen zaporea eta kolore guztia bereganatzen ditu.
Lapiko bat urez bete, eta koilarakada pare bat irin eta gatz pitin bat bota. Sutan jarri berotzen irakin arte.
Bitartean, orburuak prestatzen hasiko gara. Horretarako, orburuei lehen orriak kenduko dizkiegu. Beldurrik gabe kendu. Horretan dago sekretua, bestela kanpoko kapak jatean gortasun puntua ematen diote. Zuztarrak, berriz, moztu gabe zuritu, findu arte. Hori bera egin beste orburuekin, eta punta aldea ere orburu bakoitzari ondo moztu. Garrantzitsua da ordena horri jarraitzea, bestela orburuak azkar belzten hasiko dira. Ur irakinetara bota, eta 20 bat minutuz irakiten eduki. Sua itzali eta bertan utzi epeldu arte. Ondoren, orburuak atera, eta erditik moztu, puntatik buztanera, eta gorde.
Lapiko batean, esne gaina su motelean berotzen jarri. Idiazabalgo gazta pusketatan xehatu eta lapikora gehitu. Ongi nahastu eta gazta ondo urtu arte irakiten eduki, minutu pare batez gutxi gorabehera. Sua itzali eta gorde.
Zartagin zabal bat plantxa modura ondo berotzen jarri, su bizian. Jarraian, azpizunak bertan ipini. Gatz pitin bat bota, baita piperrauts beltza ere. Olio zorrotada fin bat gehitu, eta hiru bat minutuz zartaginean erre eta buelta eman. Beste hiru bat minutuz eduki, eta gatza eta piperrautsa bota. Azkenik, azpizun xerrak erretilu batera pasatu, eta sua itzali gabe gazta eta esne gain saltsa bertara irauli.
Pare bat minutuz irakiten eduki. Hala, saltsa lodituko zaigu. Bertara orburuak gehitu, azken berotua emateko, eta jada platera bukatuko dugu. Horretarako, platerean azpizun xerra jarri eta gainetik eta inguruan orburuak jarri, eta dena saltsaz ongi estali.
…
Kasu!
Orburuei lehen orriak kenduko dizkiegu. Beldurrik gabe kendu. Horretan dago sekretua, bestela kanpoko kapak jatean gortasun puntua ematen diote. Zuztarrak, berriz, moztu gabe zuritu, findu arte.
Sartu txorizeroak, bezperan urez beteriko erretilu batean, eta bertan eduki gau osoan. Ondoren, labana baten laguntzaz, atera piperraren haragia, eta gorde.
Bota olio txorrotada bat lapiko zabal batean, eta bertan frijitu lau oilaskotxoak, ondo gorritu arte. Ondoren, gehitu bertara tipulak, karratu txikietan moztuta. Gorritu tipula horiek ere oilaskoarekin batera. Zuritu baratxuriak, eta osorik gehitu; nahiago baduzue, xaflatan moztuta ere izan daiteke. Osagaiak ondo gorrituta ditugunean, bota bi basokada ardo zuri, eta su bizian irakiten eduki hamar minutuan, alkohola lurrundu dadin. Moztu tomateak zati txikietan, gehitu lapikora, eta urez estali osagai guztiak. Irakiten utzi lapikoan, eta bota bertara gatz pittin bat; baita txorizeroen haragia ere, horrek emango baitio saltsari bizkaitar eraren kutsua. Mantendu irakiten ordu erdian, gutxi gorabehera.
Ondoren, pasatu irabiagailutik saltsa. Nahiago badugu, pasatu gabe ere utz dezakegu. Plater honen lagungarri bikaina izan daiteke arroz egosi pixka bat.
…
Kasu!
Sartu piper txorizeroak bezperan urez beteriko erretilu batean, eta bertan eduki gau osoan. Ondoren, labana baten laguntzaz, atera piperraren haragia, eta gorde…
Lehenik, zapoa garbitu, eta hezurra kenduko diogu. Behin hori eginda, lau zatitan banatu dugu; eta, gero, zati bakoitza beste lau zatitan moztuko dugu.
Kuia txikia ere lau zatitan banatu, eta, ondoren, zapoaren tamaina beretsuko hainbat zatitan moztu.
Txanpiñoi bakoitza erditik edo hiru zatitan moztu, tamainaren arabera. Jarraian, frijitu aurretik, brotxeta guztiak osatuko ditugu, ondoren azalduko den moduan.
Lehenik, txanpiñoia jarri; ondoren, zapoa; eta, gero, kuia txikia.
Horrela hiru aldiz egin makil bakoitzean.
Tomateak garbitu, eta erditik moztu. Zartagin batean oliba olio zurrusta bat bota, eta gehitu baratxuri aleak. Gorritzean, tomateak gehitu, frijitu eta ontzi batera atera. Ontzira, ozpin pixka bat, gatza eta oliba olio zurrusta bat bota, baita perrexil xehatua ere.
Brotxetak frijitzeko, zartagin zabal bat edo plantxa erabiliko dugu. Garrantzitsuena ondo-ondo berotzea da. Beraz, oso beroa dagoenean, brotxetak jarri, gatza eta olio zurrusta gehitu, eta hiru bat minutuz eduki alde bakoitzetik. Ondoren, erretilu batera atera, eta tomate oliozpinez ongi busti.
…
Kasu!
Garrantzitsuena zartagina ondo-ondo berotzea da. Beraz, oso beroa dagoenean, brotxetak jarri, gatza eta olio zurrusta gehitu, eta hiru bat minutuz eduki alde bakoitzetik.
Lapiko zabal batean oliba olio txorrotada bat bota, lapikoaren azalera osoa ondo estaliz. Baratxuri aleak txiki-txiki xehetu eta lapikora bota. Lapikoa su motelean jarri, eta baratxuria bota. Kokotxa guztiak gatzatu, eta baratxuria dantzan hasten denean kokotxak banan bana lapikoan jarri kontu pixka batekin, baina betiere azala gora begira dutela. Sua ahalik eta motelena jarri, eta lau bat minutuz kokotxak erregosi eta ondoren, lapikoa sutik kendu.
Pil-pila prestatzeko, pazientzia da osagai nagusia. Izan ere, lapikoa mugitzen hasi aurretik hamabost bat minutuz utzi behar dugu. Tarte hori beharrezkoa da olioa tenperaturarik egokienera irits dadin. Tenperatura horrek lagundu egiten du kokotxek barruan duten gelatina askatzen, eta gelatina horrek erraztuko digu pil-pil on bat egiten.
Beraz, denbora hori pasatu ostean, lapikoaren bi kirtenak heldu, eta poliki-poliki lapikoa mugimendu borobilak eginez mugituko dugu. Segituan ohartuko gara, pil-pil saltsa loditzen ari dela. Pil-pila lortzean eta zerbitzatu aurretik, berriro su motelean berotu lapikoa. Kontuan hartu plater horrek ez duela perrexilik behar.
…
Kasu!
Lapikoa mugitzen hasi aurretik hamabost bat minutuz utzi behar dugu. Tarte hori beharrezkoa da olioa tenperaturarik egokienera irits dadin.
Lehenik, piperrada prestatzen hasiko gara. Horretarako, piper gorri eta berdeak eta tipula juliana moduan moztu, eta 30 minutuz lapiko batean erregosi, olio zurrutada eta gatz pittin batekin, su motelean. Ez estali lapikoa taparekin; horrela lurrina kanporatu egingo da, eta horrek barazkiei zapore eta kolore biziagoak mantentzen lagunduko die.
Bitartean, berdela xerratan prestatu. Ahal bada behintzat, arrainaren erdiko hezur txiki gehienak pazientzia pixka batekin kendu. Jateko garaian eskertuko dugu hori.
Labeko erretilu batean pare bat koilarakada arrain salda ipini, eta saldaren gainean, azala goraka dutela, berdel xerra guztiak, bata bestearen segidan. Gatz pittin bat bota. 200 ºC-tan berotutako labean sartu, eta lau minutuz eduki. Berehala egiten da. Lau minutu pasatu, eta segituan labetik atera. Ozpin zurrutada txiki bat bota arrain xerren gainetik.
Zartagin txiki batean, baratxuri xerratuak frijitu oliotan, eta dena berdelak ditugun erretilura bota.
Mahaira zerbitzatzeko, plater bakoitzean, piperrada koilarakada jarri erdian, gainean berdel xerra pare bat, eta azkenik erretiluan dugun saltsaz platerekoa busti.
Errezetarekin hasteko, tipulak eta piper berdeak moztu, eta lapiko handi bat sutan berotzen jarriko dugu.
Jarraian, olio zorrotada bat bota lapikora, eta moztutako tipula eta piperrak gehitu, baita baratxuri aleak ere, oraingo honetan osorik. Hogei bat minutuz su ertainean erregosi, eta, ondoren, ardo zuria gehitu eta minutu pare batez gehiago sutan eduki. Ondoren, etxeko tomate saltsa bota, pare bat ur litro, begihandien tinta eta gatz pitin bat ere bai. Beste ordu laurden batez irakin. Segidan, saltsa pasatu egingo dugu, txano eta turmisa erabiliz.
Beste lapiko handi batera olio zorrotada bat bota, eta, ondo beroa dagoenean, begihandiaklaukitxotan moztuta bota. Gatz pitin batez hornitu eta bost bat minutuz frijitu.
Ondoren, saltsa beltza gehitu, ur pixka batekin batera, eta ordu betez eduki su motelean irakiten, begihandia bigundu eta saltsa loditu dadin.
Ondoren, prest daukagu jaki gozagarri hori dastatzeko.
…
Kasu!
Kontutan hartu saltsa zein tankera hartzen ari den. Hau da, saltsa lodi xamarra sumatzen badugu, ur pixka bat gehiago gehitu. Aldiz, saltsa mehea badago, su bizian denbora luzexeagoz eduki saltsa loditu dadin.
…
Akaso!
Txibi erraldoia Zelanda Berrian? Fake ala egia…
sashimi RZ egiteko mozketa bideoa…
Begihandia garbitzeko lehiaketa ETBn duela urte batzuk…
…
Txipiroiak: Itsaso sakonetako deabruak – Itsaso sakonetako hiltzaileak National Geographic
Squid: The Deep Sea Devils | Deep Sea Killers National Geographic
Lehenik, otarrainxkak zuritu, eta zartagin batean, oliba olio zorrotada bat gehitu eta otarrainxken azalak bota. Pare bat minutuz frijitu ondoren, ardo zuria gehitu, eta, ondoren, ur pitin bat.
Guztia bost minutuz su bizian irakin, eta irabiagailuaren laguntzaz irabiatu. Salda gerorako gordeko dugu.
Lapiko bat urez bete eta sutan jarri berotzen, gatz eta oliba olio pixka batekin. Irakitean, tagliatelleak gehitu eta bost bat minutuz irakiten eduki. Pasta al dente dagoenean, lapikoa sutik kendu, ur hotzean pasatu eta, ur soberakina ongi kendu ondoren, erretilu batean gorde.
Zartagin zabal batean oliba olio zorrotada bat jarri, eta, berotzen hastean, bi baratxuri aleak, aurrez zuritu eta txikituak, dantzan ipini. Kolore pixka bat hartzen dutenean, otarrainxkak gehitu, zati txikietan moztuak. Jarraian, txirlak eta ziazerba ere gehitu.
Ondoren, gorderik daukagun salda guztia gehitu, eta, irakiten hastean, esne gain basokada ere bai. Bost minutuz irakiten eduki, eta tagliatelleak gehitu. Ongi nahastu, eta, beroa dagoenean, jateko prest daukagunez, plateretara zerbitzatzea besterik ez da gelditzen.
Lehenik, arrain salda egiten hasiko gara. Horretarako, itsas zapoa banatu, haragi eta eskeletoan. Eskeletoa hartu, eta urez beteriko lapiko batean sartu. Porru bat ere gehitu, eta sutan berotzen jarri. 30 minutuz irakiten eduki.
Bitartean, tomatea eta baratxuri aleak pusketa txikietan moztu. Ondoren, txipiroiak garbitu; horiek karratu txikietan moztu. Zapoa ere karratuetan moztu.
Paella ontzi zabal bat hartu, eta sutan ipini, olio zorrotada batekin. Beroa dagoenean, otarrainxkak gehitu (osorik) eta minutu batez erregosi ondoren, plater batera atera eta gorde.
Baratxuriak gehitu, eta txipiroi puskak ere bai. Bi minutu pasatu ondoren, tomatea gehitu, eta azafrana bertara bota. Beste minutu pare batez eduki sutan, eta gero arroza bota. Guztia ongi nahasi, eta arrozaren kantitatearen bikoitza egin dugun arrain salda gehitu. Gatza bota, eta irakiten jarri su ertainean, 10 minutuz.
Ondoren, itsas zapoa gazitu, eta paellan ongi sakabanatua gehitu; bost minutu geroago, txirlak eta muskuiluak. Beste bost minutu eduki, eta sua itzali. Utzi geldirik, arroza gozatu dadin. Ondoren mahaira eraman.
Lehenik, tipulina eta kuia txikia puska txikietan moztu. Zartagin batean, tipulina hamar minutuz erregosi, oliba olio zurrustada batekin.
Hamar minutu pasatu ondoren, kuia txikia gehitu, baita gatz pittin bat ere. Su ertainean 15 bat minutuz erregosi, noizbehinka buelta batzuk emanez. Ondoren, orburuak laurdenetan moztu eta zartaginera gehitu, baita tomatea puxka txikietan moztua ere.
Barazkiak erregosiak ditugun lapiko zabalera gehitu fideoa, guztia ongi nahastu, suaren indarra dena emanda jarri, eta gehitu arrain salda, dena erabat estali arte. Gatz pittin bat bota, eta bi minutu pasatu ondoren, muskuiluak gehitu, eta beste hiru bat minutuz utzi egosten.
Azkenik, sua itzali, eta trapu batez estali. Lau bat minutuz utzi trapuarekin estalita, eta prest dugu mahaira zerbitzatzeko.
Frantziarrak fideua egiten… La Parfaite Fideuà euren hitzetan honako RZ: Découvrez la “fideuà”, une spécialité gastronomique espagnole que vous devriez absolument goûter si vous visitez l’Espagne : www.vacancesespagne.fr/Valence… La fideuà est un plat de fruits de mer originaire de la côte de Valence et qui est semblable à la paella, mais avec des gros vermicelles au lieu du riz. Et si vous avez l’âme d’un chef, pourquoi ne pas essayer de la cuisiner en suivant cette vidéo? Bon appétit!
Lapiko bat urez bete, eta bota irin koilarakada pare bat eta gatz pitin bat. Sutan jarri, irakin arte.
Bitartean, orburuakprestatzen hasiko gara. Horretarako, sei orburu bakarrik hartu, eta kendu lehen orriak; beldurrik gabe kendu, horretan dago eta sekretua. Bestela, izan ere, kanpoko geruza horiek jatean, gortasun apur bat ematen diote. Zuztarrak, berriz, moztu gabe zuritu, findu arte. Garrantzitsua da ordena horixe errespetatzea; bestela, orburuak azkar belzten hasiko dira. Ondoren, bota ur irakinetara, eta hantxe eduki irakiten hogei bat minutuz. Gero, sua itzali, eta bertan utzi epeldu arte. Ondoren, atera. Jarraian, jarri zartagin batean orburu egosi horiek, eta ziazerba sorta gehitu, juliana moduan moztuta.
Esnegain basokada bat bota, eta orburuak egositako uraren beste basokada bat. Gehitu gatz pitin bat, eta guztia irakiten jarri. Saltsa pixka bat loditzean, sutatik kendu. Bien bitartean, gordinik ditugun beste sei orburuak zuritu, beste guztiak bezala; baina xaflatan moztu, lau bat xaflatan bakoitza. Ondoren, zartagin batean ekilore olio berotan frijitu. Orburu txips batzuk lortuko ditugu horrela. Gero, sukaldeko papera dugun erretilu batera atera, olio soberakina kentzeko; eta azkenik, bota gatz pitin bat.
Azkenik, otarrainxkak zuritu, baina isatsa utziz. Zartagin batean oliba-olio zurrusta batekin frijitu.
….
Kasu!
Iker Markinez ormaiztegin KUKO Jatetxeko sukaldaria… Platera muntatzeko, plater bakoitzean erdian jarri orburu egosiak plateraren, eta inguruan orburu txips-ak. Otarrainxka isatsak, berriz, orburu egosiaren gainean jarri, eta ziazerba eta esnegain saltsarekin erdiko orburuak soilik ongi busti.
Tipulak eta baratxuriak juliana erara moztu. Barazki horiek lapikoan jarri eta olioa eta gatza bota. Su motelean ordubetez goxatzen utzi. Tarteka, nahastu.
Hori sutan dagoen bitartean, txipiroiak garbitu. Txipiroiei gatza bota, eta plantxa beroan pasatu, minutu bat alde bakoitzetik. Ondoren, prestaturiko tipula lapikoan sartu.
Segituan, plateraren prestaketarekin hasiko gara. Tomatea garbitu, eta xerra finetan moztu. Oliba olioa, perrexil xehetua, ozpina eta gatza ontzi batean nahastu.
Milorrien prestaketa: Tomate xerra baten gainean bi txipiroi eta tipula goxatu pixka bat jarri. Gainean, beste tomate xerra bat, eta berriro txipiroi eta tipula jarri. Horrela hiru bat pisutako milorria egin arte. Bukatzeko, aurrez prestaturiko olio eta ozpinez milorria ondo busti.
Otarrainxkak zuritu eta burua kendu eta platera batean gorde. Txanpiñoiak garbitu, eta zurtoina osorik kendu, txapelak bakarrik utzita. Ondoren, zartagin batean zorrotada bat oliba oliorekin frijitu, baina txapelek zuloa duten aldea bakarrik, pare bat minutuz. txapel guztiak frijitu ondoren, laberako erretilu batean jarri, baina orain zuloa gora begira dutelarik.
Labea 180 ºC-tan berotzen jarri. Baratxuri aleak zuritu, eta pusketa txikitan moztu, baita perrexila ere. Txanpiñoien gainean zabaldu, gatz pitin batekin eta olio zorrotada batekin. Labean eduki bost bat minutuz.
Erabili dugun zartagin berberean olio zorrotada bat bota eta berotzen jarri berriro. Bertara otarrainxkak botako ditugu, eta minutu bat pasa ondoren, irina gehitu. Segidan, baso erdi bat oilasko salda gehitu, eta pare bat minutu gehiago irakiten eduki. Bitartean, beste zartagin batean galeper arrautzak frijitu (aldiko lau arrautza batera friji ditzakegu). Kontuan hartu denbora gutxian frijitzen direla. Frijitu ahala, plater batera atera.
Labetik txanpiñoiak atera eta erretilu polit batean ipini. Otarrainxka bakoitza txapelaren barruan sartu, arrautza bana ere gainean jarri eta, bukatzeko, otarrainxkekin lorturiko saltsarekin, dena gainetik ondo busti.
…
Kasu!
Plater hau, lagunen artean pintxo moduan ateratzeko, apropos-aproposa da.
Krema prestatzeko, lapiko batean oliba olio zorrotada bat bota; eta berotutakoan, tipula eta baratxuri aleak puska handietan gehitu. 10 minutuz erregosi ondoren, kuia ere azala kenduta eta puska handietan moztuta bota bertara. Urez estali, baina juxtuan, pasatu gabe eta ondoren esne gain basokada ere gehitu. Guztia su bizian irakin ondoren, irabiagailutik pasa, gatz pitin bat bota eta gorde.
Kiribilak prestatzeko, lehenik onddoak garbitu eta pusketa txikietan moztu. Bitartean, lapiko zabal batean oliba olio zorrotada jarri, eta tipulina pusketa txikietan moztuta bertan jarri; 10 minutuz erregosi. Jarraian, onddoak gehitu, eta beste 10 minutuz erregosi. Gatz pitin bat eta piper hauts beltza ere gehitu. Ondoren, gurin koilarakada gehitu, eta hiru koilarakada irin ere bai.
Dena ongi nahastu, eta litro erdi esnea pixkanaka gehituz joango gara. Nahastu eta saltsa krematsu bat lortuko dugu. 10 minutuz irakin ondoren, prest izango dugu krema. Hozten utzi beharra dago, ordea, brik kiribilak errazago betetzeko. Brik orriak hartu eta, taloak balira bezala, erdian onddo krema koilarakada pare bat jarri, eta buelta pare bat emanez kiribil itxuran bildu. Horrela zortzi kiribilak bete arte.
Labea berotzen jarri, eta 180 ºC-tan bost minutuz mantendu, berotu eta gorritu daitezen. Jarraian mahaira ateratzeko prest daude; horretarako, kuia krema pixka batez busti ditzakegu.
Al loro tipo honek mundua aldatuko du eta… Paul Stamets
Paul Stamets, Mushrooms and the Mycology of Consciousness
“Normala da gizakia onddoaren beldur izatea, oso potentea da, onddoek jaten ematen dizute, hil zaitzakete, senda zaitzakete, bidai espiritual baten bidal zaitzakete… eta gaur hemen eta joan dira lau-bost egunetan…”
…
Xuban Intxaustik gidatzen zuen ETBko “Txoriene” saioan Ikerrek ziza nahaskia RZ egin zuenekoa.
Onddoak era ezberdin askotara presta daitezke. Errezeta hau berezi bezain erraza da. Onddoak garbitu, eta xafla finetan moztu. Baratxuri aleak ere zuritu, eta horiek ahalik eta pusketarik txikienetan moztu. Perrexila xehatu eta gorde.
Labea berotzen jarri 200 ºC-tan. Berotzen den bitartean, papillotea egiten hasiko gara. Horretarako, labeko erretiluan zilarrezko papera jarri –edo, ahal izanez gero, laberako paper sulfurizatua, egokiagoa baita–. Paperaren gainean onddoak zabaldu, eta bertara gatza gehitu, baita perrexila eta baratxuriak ere. Oliba olio zorrotada bat bota, eta papera poltsatxo baten itxura emanez ongi itxi. Oso garrantzitsua da paperaren tolestura hori ongi egitea, onddoek botatzen duten lurrin guztia poltsaren barruan gelditzeko eta zapore guztia mantentzeko.
Papillotea labean sartu eta bertan mantendu 10 bat minutuz. Ondoren atera, eta, irakin ondoren, jateko prest dago jadanik.
…
Kasu!
Plater nagusi gisa, edo baita beste jaki baten laguntzaile moduan ere aurkeztu daiteke.
Perretxikoei buruz hitz egiteko tartea ireki zuten ‘Zuek hor eta gu hemen’ saioan Iro Landaluzerekin. Onddoak eta perretxikoak, hobeto ezagutzen dituen pertsonarekin antza… Arretaz ibili onddoak jan aurretik! atala honakoa:
Xuban Intxaustik gidatzen zuen ETBko “Txoriene” saioan Ikerrek ziza nahaskia RZ egin zueneko bideoa.
ONDDOAK PAPILLOTE ERA RA onddoak papillote erara RZ .
Kalabazinak erditik luzeka moztu (txalupa forman), eta, koilara baten laguntzaz, erdian dituzten haziak eta haragi mami zuria kendu.
Jarraian, lapiko batean ura irakiten ipini, eta irakiten hastean, kalabazinak bertara bota. 5 minutuz irakin ondoren, ur hotzetan sartu, eta ondoren, uretatik atera eta lehortu. Labeko erretilu batean ipini.
Zartagin batean olio zorrotada bat ipini, eta su bizian berotzen jarri. Ziazerba sorta bertan pare bat minutuz erregosi, gatz pittin bat ere gehitu. Gorde.
Lapiko batean gurina urtzen ipini, su motelean. Urtutakoan, irina gehitu, 4 koilarakada, eta gurinarekin ondo nahastu. Esnea (beroa hobeto) pixkanaka-pixkana gehitu, nahasteari utzi gabe. Gatz pittin bat bota. Bexamela lortuko dugu horrela. Orain ziazerbakgehitu bexamelera. Ongi nahastu.
Otarrainxkak zuritu; gorputzak bakarrik erabiliko ditugu. Gatzatu. Erretiluan jarriko ditugun kalabazin txalupatxo bakoitzaren erdian hiruna otarrainxka jarri. Bexamela ongi zabaldu kalabazinetan. Gazta xehatua bexamelaren gainetik bota, bakoitzaren gustura.
Aurretik beroturiko labean, 200 ºC-tan, sartu erretilua, 5 bat minutuz. Eta ateratzean prest daukagu mahaira zerbitzatzeko.
Zurezko mailu batez zanpatuko ditugu intxaurrak, edo motrailuan, nahi bezala. Ore fin bat lortu behar dugu. Lehen, bi zatar finez zanpatzen eta xehatzen zituzten intxaurrak.
Kanelarekin batera egosiko ditugu esnea eta esnegaina; adaxka atera eta intxaur-orea eta azukrea erantsiko ditugu ondoren. Su eztian edukiko dugu guztia egosten, 25 bat minutuan, krema arin bat itxuratu arte. Urtsuegi dagoela sumatzen badugu, luzaroago eduki dezagun egosten; oso lodi badago, esne isuriaz arinduko dugu, sutatik atera aurretik.
Atera eta ontzitan bantuko dugu ondoren.
…
Kasu!
Epel eta hotz har daiteke intxaur-saltsa.
Emaitza bertsua ez bada ere, irabiagailu ontzidun batean xeha ditzakegu intxaurrak, fin xehatu arte. Segida emaiozue orduan errezetari.
Intxaur-saltsea preparetako, intxaurrak ondo txikitu behar izaten ziran. Esnea kaneleagaz ipinten eben eta galleta batzuk bere botaten ebezan esnea loditzeko. Luzaroan eukiten eben egosten. Intxaurrak txikertzeko, jo egiten ebezan, baina ondo apartau behar izaten ziran maminak. Intxaur-saltsea gozoa izaten da, baina behar handia emoten dau: lehenengo, intxaurrak apartetan, eta, gero, saltsea egiten; izan bere, ondo egiten ez bada, ez dago gozo. Intxaur-saltsea preparetako, intxaurrak ondo txikitu behar izaten ziran. Esnea kaneleagaz ipinten eben eta galleta batzuk bere botaten ebezan esnea loditzeko. Luzaroan eukiten eben egosten. Intxaurrak txikertzeko, jo egiten ebezan, baina ondo apartau behar izaten ziran maminak. Intxaur-saltsea gozoa izaten da, baina behar handia emoten dau: lehenengo, intxaurrak apartetan, eta, gero, saltsea egiten; izan bere, ondo egiten ez bada, ez dago gozo.
Porruak garbitu, eta pare bat zentimetroko xaflatan moztu. Gauza bera egin azenario eta kuia txikiarekin ere.
Lapiko bat urez bete, eta sutan ipini. Irakiten hastean, gatz pitin bat bota, eta porruak gehitu. 5 minutu irakiten eduki ondoren, atera eta ur hotzetan sartu, hozteko. Beste hainbeste egin azenario eta kuia txikiarekin ere.
Barazki horiek egosten diren bitartean, kuia xaflari azala kendu eta bi zentimetroko laukitan moztu. Alberjinia (nahi dutenek azala kendu gabe) ere laukitan moztu, eta 5 minutuz irakiten eduki, egosi arte.
Barazki guztiak ur hotzetik atera, eta erretilu batean multzotan banatu.
Burruntzi makila bat hartu, eta lehenik Ibarrako piper bat sartu. Ondoren, barazki egosiak txandaka sartu makilan, eta, bukatzeko, beste Ibarrako piper bat jarri makilaren bukaeran.
Horrela jarraitu makila guztiak bete arte.
Plantxa bat berotzen jarri, eta ongi beroa dagoenean, oliba olio tanta bat bota. Burruntziak jarri gainean, gatz pitin bat bota, eta pare bat minutu eduki ondoren, buelta eman beste aldetik ere gorritu daitezen. Ondoren, atera, eta azken ukiturako, oliba olio gordin zorrotada bat bota; jateko prest izango dira orduan.
..
Kasu!
Barazkiak neurri berean moztu ditugunez, burruntziek itxura politagoa edukiko dute.
…
Akaso!
Potoko barazkien menestra RZren bideoa, garaiko barazki freskoekin egiteko aukera bada, errezeta egokitu daiteke, lehenik barazki bakoitza bere eran egosiz…
Barazkiekin jarraitu eta oraingoan garaiko ilarrak, patata, ziazerba eta txirlekin RZ dakarkizugu. Komentatu genuen, sukaldeko artista puntutxoa gustatzen hasia zaizunez eta zeure ingurukoek zerbait landuagoa espero dutenez jada, teknikaeta RZ profesional eta landuagoak probatzen hasteko bidea zabalduz Iker Markinez ormaiztegin KUKO Jatetxeko sukaldariak «Euskal sukaldaritza praktikoa» bere liburuko RZ batzuk ekarriz horretarako. RZ praktikoak eta errazak, guk zail xamarrak kategorian sartu ditugun arren (ez dago Basque Culinary Centerren ikasi beharrik, baina badu bere zertxoa kategorian…), Denak txundituta uzteko primerako RZk, ama eta izeba bisitan datozenerako, ligatzeko ere bai… Segi gozo, segi fin eta on egin! 🙂
Lehenik, garaiko ilarrak aletu, eta zikinkeriak garbitu.
Ondoren, lapiko bat sutan ipini, han olio zorrotada bat jarri, tipulinak eta baratxuriak zati txikietan moztu,eta lapikora bota. Gatz pitin bat gehitu. Su motelean, 15 bat minutuz etengabe nahasten eduki, ez baitugu nahi kolore gehiegi hartzerik.
Ondoren, patatak zuritu eta, garbitu ondoren, pusketatan moztu.
Lapikora gehitu, nahastu, eta urez estali guztia. Gatza bota berriro, eta ziazerba sorta erdia ere gehitu. Irakiten hastean, ilarrak gehitu, eta su ertainean eduki 25 minutuz. Orduan, ziazerba sortaren beste erdia gehitu, eta baita txirlak ere. Guztia 5 bat minutuz sutan eduki, eta, ondoren, sua itzali.
…
Kasu!
Ziazerba sorta erdia azken momentuan gehitzeak kolore biziagoa emango die ilarrei eta baita plater osoari ere.
Porru entsalada, guakamole eta izokin ketuarekin –
Gaurkoan, aurreko batean aurreratu genuen bezala, sukaldeko artista puntutxoa gustatzen hasia zaizunez eta zeure ingurukoek zerbait landuagoa espero dutenez jada, teknikaeta RZ profesional eta landuagoak probatzen hasteko bidea zabalduko dugu. Iker Markinez ormaiztegin KUKO Jatetxeko sukaldariak «Euskal sukaldaritza praktikoa» bere liburuko RZ batzuk ekarriko dizkigu horretarako, denak txundituta uzteko RZ aproposak, praktikoak eta gozatzekoak zinez. Milesker Iker eta zuek gozatu! Segi gozo, segi fin eta on egin! 🙂
Porruak garbitu. Porruaren zuri aldea erabiliko dugu. Beraz, zati zuri bakoitza beste bi pusketatan moztu.
Lapiko batean ura irakiten ipini, gatz pittin batekin; irakiten hastean, porruak gehitu, sua moteldu eta, suabe-suabe, ordu erdi batez irakin. Gero, sua itzali, eta bertan mantendu, hoztu arte.
Guakamoleaegiteko, ahuakateak zuritu, hezurra kendu, haragia karratu txikietan moztu, eta ontzi batean jarri. Tipulina eta baratxuri aleak ere ahalik eta zatirik txikienetan moztu, eta aurreko ontzian gehitu, baita gatz pittin bat, piper hauts beltz birrindua, limoi baten zukua, koilarakada bat sagardo ozpin, eta oliba olioa ere bai, txorrotada on bat. Guztia ongi nahastu. Halaxe egingo dugu guakamolea.
Bukatzeko, porruak uretatik atera, ura ondo kendu, plater baten bueltan txukun ipini. Plateraren erdian, molde baten laguntzaz, guakamolea jarri eta porruen gainean izokin xerrak. Guztia, azkenik, olio eta modena oliozpinez ongi busti.
Kasu!
Zaindu aurkezpena, ikusi irudia aurkezpena ere primerakoa izan dadin.
…
Akaso!
Iker Markinez Munduate (Beasain, 1974), goierrin, Ormaiztegin, Zumalakarregi Museotik oso gertu dagoen KUKO Jatetxeezagunekosukaldaria da. Hamazazpi urterekin ikasketak utzi eta bere ibilbideari ekin zion, sukaldaritzan barna, justuki egun diharduen tokian.
Bere lehen liburua plazaratu du Txertoa katalogoa eta Ttarttaloren eskutik, «Euskal sukaldaritza praktikoa», izenburuak dioen bezala, geure lurreko osagaiekin, errezeta errazekin eta euskaraz. 91 errezeta daude, baina irakurleari inprobisatzeko tarte handia eskaintzen dio, Ikerrek ere bere sukaldean horrela lan egitea atsegin baitu, bertsolarien moduan. «Goizean erosketak egiten ari naizenean ez dut oraindik erabaki zer eskainiko dudan eguerdiko menuan».
1992an hasi zen ofizio eta afizioa lantzen Francisco Javier Villanueva “Kuko”-rekin. Leku dezentetan aritu da txef gisa: Andaluzian Inaxio Muguruzarekin, Frantziako Proventzan, Irungo Atalaia jatetxean, Olaberriako Arrietan… 2001ean Kukora itzulera, jada nagusi gisa; hasi zen tokian bai, baina ez abiapuntuan.
Euskal sukaldaritza praktikoa. Iker Markinez: Lapiko artean urtetan erakutsi duen maisutasuna Euskal sukaldaritza praktikoa izeneko liburu honetan bildu du Iker Markinez, Ormaiztegiko Kuko jatetxeko sukaldariak. Sukaldaritzaren bidez, euskal sustraietara bidaia saporetsua proposatzen du. Gure sukaldaritzaren oinarria diren lehengaiak erabiliz, osagaiak ondo zaindu eta aukeratuz eta garaian garaikoari erreparatuz, errezeta sorta zabala eta praktikoa aukeratu eta liburu honetan jaso du.
Webguneak cookie-ak erabiltzen ditu nabigazioa errazteko, publizitatea kudeatu eta analisi estatistikoetarako. Nabigatzen jarraitzen baduzu hauen erabilera onartzen duzula ulertuko da.Onartu